فهرست موضوعات
مقدمه
یکی از ارزانترین و پرکاربردترین انواع ورق استیل، ورق استیل بگیر است. این جنس ورق ویژگیهای مشترک قابل توجهی نیز با ورق استیل ۴۰۹ دارد. این محصول در دو نوع براق و مات مورد استفاده قرار می گیرد که گونهای فولاد کم کربن حساب میشود، دارای جنسی نرم است و در ساخت آن، مقدار زیادی کروم به کار رفته است. این نوع ورق فاقد عملیات حرارتی است و یکی از مهمترین مزیتهای آن، مقاومت بالا در برابر انعطاف پذیری و خوردگی است. ورق استیل بگیر امروزه در ساخت قطعات و وسایل گوناگون صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد که یکی از از آن ها، ترانسفورماتور است.
ویژگیهای ورق استیل ۴۳۰
مقاومت بسیار بالای این نوع ورق در برابر اسید نیتریک باعث شده است که از آن در کارهای شیمیایی به وفور استفاده شود. معیارهای مختلفی برای انتخاب ورق استیل بگیر وجود دارد. از جمله این معیارها میتوان به ابعاد، ضخامت، آلیاژ و طول ورق اشاره کرد. این موارد در تعیین قیمت ورق استیل بگیر نیز نقش بسیار مهمی دارند.
یکی از دلایل استفاده از این نوع ورق استیل در ساخت ترانسفورماتور، خواص مکانیکی آن و همچنین عناصری است که در ساختار آن به کار رفته است. عناصر موجود در استیل ۴۳۰ بر حسب مقدار آن ها به صورت زیر است:
• کروم (۱۶تا ۱۸ درصد)
• سیلیس (کمتر از یک درصد)
• گوگرد (کمتر از یک صدم درصد)
• فسفر (کمتر از چهار صدم درصد)
• منگنز (کمتر از یک درصد)
• کربن (کمتر از ۱۲ صدم درصد)
از خواص فیزیکی این نوع استیل می توان به ضریب کشسانی آن اشاره کرد. این خاصیت باعث شده است تا استیل ۴۳۰ به راحتی ماشین کاری شود. ضریب کشسانی بالای این نوع استیل به این معنا است که جنس آن سخت تر و قوی تر بوده و به راحتی کشیده و خم نمی شود.
دیگر خاصیت فیزیکی مهم این نوع استیل، نسبت بالای ازدیاد طول تا پارگی آن است. این شاخص در حقیقت نشان دهنده این است که یک فلز تا چه مقدار توانایی دارد تا قبل از پاره شدن و ترک خوردن در برابر تغییر شکل مقاومت کند. استیل ۴۳۰ در این شاخص نیز نسبت بالایی دارد و به همین دلیل بدون اینکه خطر شکستگی آن را تهدید کند، می تواند تغییر شکل بدهد.
مزیتهای استفاده از ورق استیل بگیر در ساخت ترانسفورماتور
ورق استیل بگیر نسبت به سایر نمونههای مشابه خود دارای مزیت هایی است که باعث استفاده از آن در ساخت ترانسفورماتور شده است؛ در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم.
یک ویژگی بسیار مهم ورق استیل بگیر، ی پاسخ دادن آن به درجههای مختلف حرارت است. این نوع ورق در محیط هایی که دارای درجه حرارت بالایی هستند، میتواند به خوبی در برابر اکسید شدن مقاومت کند؛ گرچه بعد از سرد شدن محیط، دچار شکنندگی میشود.
این جنس ورق میتواند در برابر اکسایش تا اندازه ۸۷۰ درجه سانتی گراد به صورت به کارگیری دورهای و تا اندازه ۸۵۰ درجه سانتی گراد اگر به صورت همیشگی به کار گرفته شود، مقاومت کند. البته باید توجه کنید این نوع ورق در در صورت قرار گرفتن در درجه حرارت اتاق میتواند دچار شکنندگی شود؛ به خصوص وقتی که برای مدت زمان زیادی در محدوده ۴۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی گراد به آن حرارت داده شده باشد. ذکر این نکته نیز مهم است که این مشکل به وسیله فرآیند آنیلینگ قابل حل است.
این ورق همچنین در برابر ترک هایی که به علت خوردگی ایجاد می شوند، مقاومت بالایی دارد و در برابر اسیدهایی مانند فسفریک، نیتریک و ارگانیک نیز میتواند به خوبی مقاومت کند. استیل ۴۳۰ میتواند به آسانی تغییر شکل بدهد. همچنین این نوع ورق را میتوان به راحتی ماشین کاری کرد. تمام گریدهای این نوع ورق، مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ زدگی دارند.
چرا از ورق استیل بگیر در ساخت ترانسفورماتور استفاده میشود؟
ورق استیل یکی از انواع محصولات فولادی است که ویژگیهای متفاوت آلیاژ آن باعث شده است که در مقایسه با دیگر محصولات فولادی مشابه، مزیتهای مکانیکی خاصی داشته باشد که باعث کاربرد گسترده ی آن در صنایع مختلف شده است. جنس این ورق، تشکیل شده از چندین نوع آلیاژ فولاد است که بیشتر سطح آن از آهن و نزدیک یک دوم درصد از آن از کربن تشکیل شده است.
امروزه ورق استیل بگیر کاربردهای گوناگون و متنوعی دارد. یکی از این کاربردها استفاده از آنها در ساخت ترانسفورماتور است. ترانسفورماتور که به ترانسفورمر نیز شهرت دارد، وسیلهای است که امروزه به یکی از مهمترین اجزای شبکه انتقال تبدیل شده است. با استفاده از این وسیله میتوان برق را از محل تولید آن به دورترین نقاط دلخواه منتقل کرد.
دلایل زیادی باعث شده تا امروزه برای ساخت ترانسفورماتور از ورق استیل بگیر استفاده شود. مهمترین دلیل برای استفاده از این نوع ورق، خواص و ویژگیهای منحصر به فرد آن است. ورق استیل ۴۳۰ که به آن ورق استیل بگیر نیز گفته میشود، در حقیقت یک نوع فولاد زنگ نزن مارتنزیتی است که از طریق عملیات حرارتی کوئنج-تمپر قابلیت سختی پذیری دارد. این آلیاژها به علت اینکه ساختاری فریتی دارند، به ورق استیل بگیر مشهور شده اند؛ فریت در حقیقت فاز اصلی آلیاژهای آهن است.
برای اینکه بتوان ساختار فریتی به دست آورد، باید سعی کرد عنصرهای فریت زایی مانند آلومینیوم، کروم، تیتانیوم، مولیبدن و نئوبیوم را در حد بالا قرار داده و در مقابل عنصرهایی که آستینت زا هستند از جمله نیتروژن، کربن و نیکل را در حد پایین نگه داشت. همچنین به دلیل اینکه این نوع ورق دارای ساختاری مارتنزیتی است، باعث جذب کردن آهنربا میشود و به همین دلیل به آن ورق استیل بگیر میگویند.